29-06-2008
Η εναλλασσόμενη προεδρία της Ε.Ε. - τι έκανε η Σλοβενία και ποιες όι προσδοκίες από τη Γαλλία
Audio
Requires JavaScript and Adobe Flash Player.
Requires JavaScript and Adobe Flash Player.
"Όπως φαίνεται, αυτές δεν έχουν επηρεαστεί από το ιρλανδικό ΟΧΙ στη Συνθήκη της Λισσαβόνας", είπε για τη Βουλγαρική Ραδιοφωνία ο κ. Toon Streppel , διευθυντής του Γραφείου Πληροφόρησης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στη Βουλγαρία. " Η ζωή συνεχίζεται, ενώ τα συμπεράσματα από το ιρλανδικό ΟΧΙ πρέπει να γίνουν και να αναλυθούν μέχρι τα τέλη του έτους".
Αυτή τη φορά στο πρόγραμμά μας "Τώρα - συνεργαζόμαστε με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο" θα μιλήσουμε για την εναλλασσόμενη προεδρία της Ε.Ε., για τα καθήκοντα ενός κράτους μέλους κατά την εξάμηνη περίοδο, κατά την οποία προεδρεύει της Ένωσης. Αφορμή μας δίνει η αλλαγή της σλοβένικης προεδρίας με τη γαλλική από την 1η Ιουλίου φέτος.
Η εναλλασσόμενη προεδρία, δηλαδή η ισότητα όλων των κρατών, είναι μια από τις μεγαλύτερες αξίες της Ε.Ε. Αυτό είπε για τη Βουλγαρική Ραδιοφωνία η Γιούλια Ζαχάριεβα, καθηγήτρια νομικής στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας "Άγιος Κλήμης της Αχρίδας", η οποία εξήγησε: "Κάτι που ίσως ακούγεται νέο είναι οι "τριάδες" χωρών που προεδρεύουν κατά τη διάρκεια 18 μηνών συνολικά. Ουσιαστικά όμως τίποτα δεν αλλάζει, γιατί κάθε χώρα μόνη της αναλαμβάνει την εξάμηνη προεδρία της . Απλώς το σύστημα εγγυάται τη συνέχεια και τον καλύτερο συντονισμό στην εργασία . Η σειρά της προεδρίας καθορίζεται από το Συμβούλιο των Υπουργών και κάθε χώρα ξέρει πότε έρχεται η σειρά της. Για τη Βουλγαρία αναφέρεται το έτος 2018. Την εποχή όταν τα κράτη-μέλη ήταν μόλις έξι, η περιτροπή γινόταν με την αλφαβητική σειρά τους. Τώρα υπάρχει μια άτυπη συμφωνία την προεδρία να αναλαμβάνουν διαδοχικά μικρά και μεγάλα κράτη, ώστε να μη σχηματίζονται ισχυρές τριάδες από τις μεγαλύτερες χώρες, ενώ μετά να ακολουθούν ακατάλληλοι συνδυασμοί μικρών χωρών. Όσον αφορά στις προτεραιότητες της προεδρίας, είναι ευθύνη της αντίστοιχης προεδρεύουσας χώρας να καταρτίσει πρόγραμμά της έξι μήνες πριν αναλάβει τη θέση αυτή - να καθορίσει ποια θα είναι τα βασικά θέματα και σε ποια ζητήματα θα δοθεί μεγαλύτερη έμφαση. Η προεδρία αποτελεί μια αρκετά δύσκολη αποστολή. Μέχρι στιγμής δεν υπήρχε κριτική προς καμιά προεδρεύουσα χώρα. Αντιθέτως - συχνά τονίζονται οι επιτεύξεις της προεδρίας. Για παράδειγμα η προετοιμασία και η υπογραφή της Συνθήκης της Λισσαβόνας εντός μόλις 100 ημερών έφερε αρκετούς επαίνους πρώτα για τη γερμανική και μετά για την πορτογαλική προεδρία".
"Η Σλοβενία εργάζεται σε στενή συνεργασία με τη Γερμανία και τη Πορτογαλία στο πλαίσιο της λεγόμενης πρώτης τριάδας", λέει ο πρέσβης της Βουλγαρίας στη Λιουμπλιάνα, Βλαντιμίρ Ατανάσοφ. "Η Σλοβενία έλαβε συνεπή βοήθεια απ’ αυτές τις δυο χώρες με πλούσια εμπειρία στην προεδρία της ένωσης. Προφανώς ο τρόπος, με τον οποίον αναπτύσσεται η Σλοβενία πολιτικά και οικονομικά επέτρεψε αυτή να περιληφθεί στην ισχυρή ομάδα τους. Οι προτεραιότητες της τριάδας παρουσιάστηκαν από τις τρεις χώρες και προβλήματα στον ρυθμό της πραγματοποίησής τους δεν υπήρχαν. Η Σλοβενία εκπλήρωσε όλες τις προτεραιότητές της, που ήταν πρώτ’ απ’ όλα η ενίσχυση του διαλόγου περί των δυνατοτήτων για τη συνέχεια της πορείας της διεύρυνσης με έμφαση στα Δυτικά Βαλκάνια και περί του καθεστώτος του Κοσσυφοπεδίου. Δεύτερον - η ενεργειακή πολιτική, ο συντονισμός των πολιτικών στον τομέα της ενέργειας, η αποφυγή της εξάρτησης από μεγάλους παραγωγούς και εισαγωγείς. Και όχι στην τελευταία θέση - οι αλλαγές του κλίματος και η επίδρασή τους στις συνθήκες εργασίας, ζωής κλπ. Σοβαρή έμφαση στην προεδρία της Σλοβενίας ήταν και ο διάλογος μεταξύ των πολιτισμών και των θρησκειών. Η προεδρία της συνέπεσε με το πρώτο εξάμηνο του Ευρωπαϊκού Έτους του Διαπολιτισμικιού Διαλόγου. Ίσως το σημαντικότερο είναι όμως ότι κάθε χώρα με τη δική της οργάνωση των σχέσεων και του διαλόγου μεταξύ των πολιτών και των θεσμών μπορεί πια να δώσει παράδειγμα καλών και ωφέλιμων πρακτικών που να γίνουν αποδεκτές απ’ όλη την Ε.Ε. Και στη Σλοβενία αυτός ο διάλογος είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο. Εκεί δεν υπάρχουν ασήμαντα προβλήματα και όταν τα παρουσιάζουν οι πολίτες, οι θεσμοί οφείλουν να τους απαντήσουν. Είναι ένα από τα καλά παραδείγματα που δίνει η Σλοβενία, ακόμη περισσότερο ως προεδρεύουσα της Ε.Ε. χώρα".
Οι συνάδελφοί μας από το γαλλικό Ράδιο "Ιβλίν" ρώτησαν ορισμένους κατοίκους της πόλης Versailles αν γνωρίζουν τους ευρωβουλευτές τους και αν είναι ενήμεροι για τους θεσμούς της Ε.Ε. και πιο συγκεκριμένα για την εργασία του Ευρωκοινοβουλίου. Οι περαστικοί που απάντησαν ήταν κυρίως νέοι άνθρωποι.
"Δε με ενδιαφέρει πολύ, γιατί είμαι ξένος", απαντά νέος άντρας. "Είμαι από τη Δομινικανή Δημοκρατία και σπουδάζω στη Γαλλία, αλλά δεν ψηφίζω σε εκλογές".
"Και εγώ δεν προσανατολίζομαι καλά στα πολιτικά θέματα", εξηγεί άλλος νέος άνθρωπος. "Ουσιαστικά δεν ενδιαφέρομαι καθόλου. Απ’ όσο κατάλαβα η ημερομηνία των επόμενων εκλογών πλησιάζει, μου είπαν ότι οι εκλογές είναι του χρόνου".
"Νομίζω πως υπάρχουν πολλοί νόμοι που έχουν ψηφιστεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι οποίοι έχουν άμεση επίδραση σ’ εμάς στη Γαλλία - νόμοι, για τους οποίους δεν ξέρουμε σχεδόν τίποτε", θεωρεί τρίτος κάτοικος της πόλης. "Δεν γνωρίζω συγκεκριμένα ποιο είναι το ποσοστό αυτών των νόμων, αλλά ξέρω ότι η ευρωπαϊκή νομοθεσία γενικά έχει ανωτερότητα απέναντι στη γαλλική. Υπάρχουν όμως και τομείς, στους οποίους τον τελευταίο λόγο έχει η εθνική νομοθεσία".
"Ζούμε μια εποχή, την οποία οι άνθρωποι περιμένουν αποτελέσματα, ώστε να πουν: "Η Ευρώπη κάνει κάτι για μας". Αυτό είπε κατά τη διάλεξή του στη Σόφια ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας και πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Συνέλευσης για το μέλλον της Ευρώπης Valery Giscard d’Estaing, ο οποίος επισκέφθηκε τη Βουλγαρία στις παραμονές της γαλλικής προεδρίας. Σε ό, τι αφορά τις προτεραιότητες της χώρας του ο ίδίος είπε τα εξής: "Ορισμένες χώρες μέλη, οι οποίες αξιοποίησαν σωστά τη βοήθεια που τους δόθηκε κατά τη μεταβατική τους περίοδο, όπως για παράδειγμα η Ισπανία και η Πορτογαλία, δημιούργησαν ένα αποτελεσματικό σύστημα συγκοινωνιών. Παρόμοια μ’ αυτά τα κράτη η Ευρώπη θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα γρήγορο συγκοινωνιακό σύστημα, το οποίο να είναι οικονομικό ως προς την κατανάλωση ενέργειας, και που να διευκολύνει τις μεταφορές στο πλαίσιο όλης της ένωσης. Η Ευρώπη θα μπορούσε να δημιουργήσει μια κοινή αντίληψη και προσέγγιση στα θέματα της ενέργειας Η αλήθεια είναι ότι είμαστε 500 εκ., ενώ ουσιαστικά δεν διαθέτουμε ντόπιες ενεργειακές πηγές. Πρέπει να αναζητήσουμε λύση αυτού του προβλήματος και να αποκτήσουμε ενεργειακή ανεξαρτησία, ασφάλεια των προμηθειών, καθώς και διαφοροποίηση των πηγών και, αν χρειαστεί, να προσφύγουμε και στην πυρηνική ενέργεια. Θα πρέπει επίσης να ξεκινήσουμε μαζί τη μεγάλη επιστημονική περιπέτεια της εποχής μας. Η Συνθήκη της Λισσαβόνας έχει ένα άρθρο, σύμφωνα με το οποίο η Ευρώπη πρέπει να στρέψει το βλέμμα της προς το διάστημα. Είναι αλήθεια ότι εκ πρώτης όψεως αυτή η αποστολή δεν συνδέεται με την καθημερινή ζωή μας. Αλλά πρόκειται για την ανάγκη από μια κοινή υποστήριξη γι’ αυτή την ιδέα με στόχο την επίτευξη σοβαρής τεχνολογικής και επιστημονικής ανάπτυξης της Ένωσης. όσον αφορά στον Ευρωπαϊκό Χάρτη Μετανάστευσης και Πολιτικού Ασύλου, τώρα είμαστε 13 κράτη που αποτελούμε τον Χώρο Σένγκεν στην Κεντρική και Δυτική Ευρώπη. Οι κανόνες που ρυθμίζουν την είσοδο σ’ αυτό το χώρο πρέπει να εναρμονιστούν με τις νομοθεσίες όλων των κρατών που τον αποτελούν. Για τον σκοπό πρέπει να καταρτίσουμε έναν Ευρωπαϊκό Χάρτη Μετανάστευσης και Ασύλου. Από την άλλη, πρέπει να στρέψουμε τις προσπάθειές μας προς τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής πολιτικής κοινότητας. Τα μέτρα για την επίτευξη αυτού του στόχου ενσωματώνονται στη Συνθήκη της Λισσαβόνας, η οποία σαφώς καθορίζει την Ένωση ως μια ένωση κρατών, τα οποία διατηρούν την εθνική τους ταυτότητα, αλλά τα οποία ασκούν από κοινού ορισμένες αρμοδιότητες σε ομοσπονδιακή βάση. Και θα έπρεπε μαζί να επιδιώκουμε την επίτευξη αυτής της ευρωπαϊκής πολιτικής κοινότητας. Γιατί ο κόσμος, στον οποίο ζούμε, γίνεται όλο και πιο ασταθής και γεμάτος μεταπτώσεις, ενώ η ανάπτυξη των μεγάλων παγκόσμιων περιοχών δεν θα περάσει χωρίς ταραχές στην οικονομική, τη δημογραφική ανάπτυξη κλπ. Σ’ αυτό τον κόσμο μεταπτώσεων η Ευρώπη πρέπει να επιβάλει τη φωνή της, τις αξίες της και να υπερασπίσει τα συμφέροντά της. Πρέπει να δημιουργήσουμε βαθμιαία την εξωτερική πολιτική συλλογικής ασφάλειας. Και τέλος, πρέπει να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για μια ευρωπαϊκή ιθαγένεια. Γιατί όταν σας ρωτήσουν ποιοι είστε, απαντάτε ότι είστε Βούλγαροι, χωρίς να σας περάσει από το μυαλό να πείτε ότι είστε Ευρωπαίοι. Ενώ στην πραγματικότητα είστε τόσο Ευρωπαίοι, όσο και Βούλγαροι. Ακόμη όμως η ευρωπαϊκή ιθαγένεια και η ευρωπαϊκή συνείδηση βρίσκονται στην αρχική τους φάση και ελπίζω ότι θα συνεχίσουν να εδραιώνονται στην Ευρώπη."
Η μελλοντική διεύρυνση της Ε.Ε. είναι ένα θέμα που απασχολεί πολύ την περιοχή των Βαλκανίων. Διαπραγματεύσεις διεξάγονται με την Κροατία και την Τουρκία. Στο κατώφλι της Ε.Ε. περιμένουν και άλλα βαλκανικά κράτη. Ο Μουράτ Μπιλχάν είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του TASAM - Τουρκικού Ασιατικού Κέντρου Στρατηγικών Επιστημών. Τον ρωτήσαμε αν είναι έτοιμη, κατά την άποψή του, η Τουρκία για ένταξη στην Ε.Ε.;
"Από οικονομική άποψη, λαμβάνοντας υπόψη την οικονομία αγοράς, το δυναμικό της χώρας και την ανταγωνιστικότητα των περισσότερων κλάδων, είναι έτοιμη, αλλά από πολιτική άποψη ορισμένες χώρες χρησιμοποιούν την πολιτική κατάσταση στη χώρα ως πρόσχημα για την καθυστέρηση της ένταξης της Τουρκίας. Η Τουρκία είναι έτοιμη να προσχωρήσει στην Ε.Ε. τόσο, όσο και μερικά άλλα υπό ένταξη κράτη, ακόμη και από ορισμένα μέλη της Ένωσης. Μπροστά από την Τουρκία τίθενται τεχνητά εμπόδια, τα οποία δεν αντιμετωπίζουν άλλα κράτη που επιθυμούν να προσχωρήσουν. Το πρόβλημα με την Κύπρο κατ’ αρχήν δεν θα έπρεπε να αποτελεί κριτήριο για την ένταξή μας. Η Γαλλία ισχυρίζεται πως κατά τη διάρκεια της προεδρίας της όσον αφορά στην ένταξη της Τουρκία θα ακολουθεί τον ομαλό δρόμο χωρίς να δημιουργεί εμπόδια. Ελπίζουμε η Γαλλία να αλλάξει τη στάση της προς την Τουρκία και να δείξει σεβασμό για την αρχή του διεθνούς δικαίου Pacta sunt servanta και για τις ηθικές αρχές, γιατί ακόμη και ο Γάλλος πρόεδρος έχει τις υποσχέσεις του προς την Τουρκία και ελπίζουμε να τις τηρήσει. Ξέρουμε ότι 12 κράτη από τις τελευταίες δυο διευρύνσεις της Ε.Ε. δεν αντιτάσσονται στην προσχώρηση της Τουρκίας στην Ε.Ε. Η Τουρκία έχει ιδιαίτερες σχέσεις με τη Βουλγαρία. έχουμε φιλικές σχέσεις σε πολλούς τομείς. Η Τουρκία ακόμη από την αρχή υποστήριζε την ένταξη της Βουλγαρίας στο ΝΑΤΟ. Είμαστε γείτονες και δεν έχουμε αντιφατικά συμφέροντα. Νομίζω ότι η βουλγαρική προεδρία της Ε.Ε. θα έχει πολύ θετική επίδραση στην Τουρκία".
Θα είναι η διεύρυνση της Ε.Ε. προτεραιότητα της γαλλικής προεδρίας; Ρωτήσαμε τον πρέσβη της Γαλλίας στη Βουλγαρία Etienne de Poncins.
"Όταν γίνεται λόγος για διεύρυνση, πρέπει να διαφοροποιήσουμε τα πράγματα», λέει ο ίδιος. "Σήμερα η Ε.Ε. διαπραγματεύεται για τη διεύρυνση με δυο κράτη - την Κροατία και την Τουρκία. Και αυτές οι διαπραγματεύσεις που τρέχουν τώρα, εξελίσσονται ομαλά. Έχουμε υπογραμμίσει σαφώς ότι κατά την προεδρία μας θα τηρήσουμε τις υποχρεώσεις μας που απορρέουν από την προεδρία. Η διαδικασία των ενταξιακών διαπραγματεύσεων πραγματοποιείται μέσω διαπραγμάτευσης των αντίστοιχων θεματικών ενοτήτων και αν χρειαστεί κατά την προεδρία μας, θα ανοίγουμε και θα κλείνουμε θεματικές ενότητες σύμφωνα με τους κανόνες. Ταυτόχρονα ο πρόεδρος Nicolas Sarkozy τόνισε σαφώς ότι μια από τις προϋποθέσεις για τη μελλοντική διεύρυνση της Ευρώπης είναι η εφαρμογή της Συνθήκης της Λισσαβόνας. Γιατί ακριβώς η Συνθήκη της Λισσαβόνας θα μας επιτρέψει να εργαζόμαστε καλύτερα μαζί. Δηλαδή γίνεται λόγος για δυο πράγματα. Από τη μία είναι οι τακτικές διαδικασίες που συνδέονται με τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Κροατίας και της Τουρκίας, από την άλλη - η απόφαση υπό ποιους όρους μπορούμε να δεχθούμε νέα χώρα μέλος. Για τον σκοπό χρειαζόμαστε ώστε η Συνθήκη της Λισσαβόνας να μπει σε ισχύ. Πιο μπροστά στη διαδικασία της ένταξης είναι η Κροατία. Οι ειδικοί όμως δεν προβλέπουν αυτή να προσχωρήσει νωρίτερα από το 2010."
Θα είναι αυστηρή η Γαλλία προς την Τουρκία;
"Όχι, η Γαλλία δεν θα είναι αυστηρή. Η ανάληψη της προεδρίας της Ε.Ε. σημαίνει να εργάζεσαι στο όνομα του κοινού συμφέροντος. Η γαλλική προεδρία θα εργάζεται ώστε η Ε.Ε. να λειτουργεί πιο αποτελεσματικά. όπως είπα ήδη, εξελίσσονται διαπραγματεύσεις και αν οι εταίροι μας πουν ότι πρέπει να ανοίξει μια ή άλλη θεματική ενότητα, γιατί οι διαπραγματεύσεις έχουν προχωρήσει σ’ αυτό τον τομέα, τότε φυσικά θα τηρήσουμε τα καθήκοντά μας που συνδέονται με την προεδρία και θα ανοίξουμε τις αντίστοιχες θεματικές ενότητες με την Τουρκία".
Ποια είναι η ευρωπαϊκή προοπτική της περιοχής των Βαλκανίων;
"Πάντα λέγαμε ότι το μέλλον των Βαλκανίων είναι στο πλαίσιο της Ε.Ε. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως όλες αυτές οι χώρες ανήκουν στην Ευρώπη και μια μέρα θα προσχωρήσουν στην Ε.Ε. Πρέπει απλώς να εκπληρώσουν τις προϋποθέσεις που συνδέονται με τη δημιουργία δημοκρατικής κοινωνίας, τη διεξαγωγή οικονομικών μεταρρυθμίσεων κλπ. Η κατάσταση είναι λίγο διαφορετική όσον αφορά στην Τουρκία. Ξέρετε, υπάρχει συζήτηση ανάμεσα στις χώρες-μέλη και τους πολίτες της Ευρώπης για το κατά πόσο στην ουσία η Τουρκία είναι ευρωπαϊκή χώρα. Αυτό είναι όμως ένα άλλο θέμα".
Οι Γάλλοι απέρριψαν το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα. Πώς αντιμετωπίζουν τη Συνθήκη της Λισσαβόνας ύστερα από την καταψήφισή της από τους Ιρλανδούς;
"Η στάση τους δεν έχει αλλάξει. Εμείς υποστηρίζουμε τη Συνθήκη της Λισσαβόνας, η οποία επικυρώθηκε από το γαλλικό κοινοβούλιο με πολύ μεγάλη πλειοψηφία. Πρόκειται για μια συνθήκη που επιτρέπει στις 27 χώρες – μέλη να πραγματοποιούν πιο αποτελεσματικά τους καθημερινούς τους στόχους στο πλαίσιο της Ένωσης".
Ποια είναι τα διδάγματα από το ιρλανδικό δημοψήφισμα για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο; Πώς πρέπει να αλλάξουν τα μηνύματά του κατά το εκλογικό 2009; Η ερώτησή μας είναι προς τον κ. Τόον Στρέπελ, διευθυντή του Γραφείου Πληροφόρησης του Ευρωκοινοβουλίου στη Βουλγαρία: "Αυτό που πρέπει να μάθουμε είναι πώς να προκαλέσουμε ενδιαφέρον για τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Θυμάμαι την ομιλία του Γερμανού προέδρου Horst Koeler, στην οποία μιλά για τους ανθρώπους, κουρασμένους από την πολιτική και τους πολιτικούς. Τότε ο ίδιος είπε με πολύ δυνατά λόγια: «Αυτή είναι η δημοκρατία σας και σας παρακαλώ: Χρησιμοποιήστε την: "Εσείς, οι άνθρωποι, έχετε πολλές δυνατότητες γι’ αυτό. Για τη χώρα μας θα είναι καλό, αν περισσότεροι γυναίκες και άντρες απ’ όλα τα στρώματα της κοινωνίας δώσουν τις δυνάμεις τους στα πολιτικά μας κόμματα με τις γνώσεις και τις ιδέες τους". Και εγώ νομίζω ότι αυτό πρέπει να πούμε στους εκλογείς μας, προετοιμάζοντας τις εκλογές για το Ευρωκοινοβούλιο. Είστε δημοκράτες, χρησιμοποιήστε το δικαίωμα ψήφου σας. Με την υψηλότερη συμμετοχή σας θα στείλετε στο κοινοβούλιο τους κατάλληλους ανθρώπους που να αποφασίζουν για το δικό σας μέλλον".
Αγαπητοί ακροατές, αυτό το πρόγραμμα μεταδίδεται από τη Βουλγαρική Ραδιοφωνία, το RFI – Ρουμανία και το Ράδιο "Ιβλίν" της Γαλλίας στο πλαίσιο του σχεδίου "Τώρα - συνεργαζόμαστε με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο" που υλοποιείται από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο με την οικονομική υποστήριξη της Γενικής Διεύθυνσης Επικοινωνιών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Περιμένουμε τις ερωτήσεις, τα σχόλια και τις προτάσεις σας στη σύνταξή μας, καθώς και στην ηλεκτρονική διεύθυνση info@europe.bg. Περισσότερες λεπτομέρειες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα http://parliament.europe.bg
Κείμενο: Μάια Πέλοφσκα, Ρουμιάνα Τσβετκόβα, Μπιλγκέ Μεχμέτ, Βενέτα Νικόλοβα, Ντανιέλα Κονσταντίνοβα
Μετάφραση: Πέταρ Κάντρεφ